Μετα-ανάλυση με περισσότερους από 45.000 συμμετέχοντες αποκαλύπτει σχέση μεταξύ της μικτής προτίμηση χεριού και της δυσλεξίας
Οι μηχανισμοί που εμπλέκονται στην ανάπτυξη της δυσλεξίας φαίνεται να συνδέονται με τη μείωση της ασυμμετρίας και όχι με την πλήρη αναστροφή της.
Για σχεδόν έναν αιώνα, οι ψυχολόγοι διερευνούν την πιθανή σχέση μεταξύ της δυσλεξίας και της προτίμησης χεριού (π.χ. αριστεροχειρία, δεξιοχειρία ή μικτή προτίμηση). Σήμερα, μια πρωτοποριακή μελέτη, η οποία πραγματοποιήθηκε από μια πολυεθνική ομάδα ερευνητών από Πανεπιστήμια στην Ελλάδα, την Ολλανδία, τη Γερμανία και το Ηνωμένο Βασίλειο, δημοσιεύτηκε και παρουσιάζει μια ολοκληρωμένη μετα-ανάλυση που απαντά σε αυτό το ερώτημα.
Ο πρωταρχικός στόχος της μελέτης ήταν να προσδιορίσει εάν τα άτομα με δυσλεξία παρουσιάζουν μια αύξηση στην μη-τυπική προτίμηση χεριού (με τυπική να είναι η δεξιοχειρία). Για να επιτύχει αυτό το στόχο, η ερευνητική ομάδα διεξήγαγε μια συστηματική ανασκόπηση της βιβλιογραφίας, συμπεριλαμβανομένων μελετών που συμπεριλήφθηκαν σε προηγούμενες μετα-αναλύσεις, καθώς και μια σχολαστική αναζήτηση πρόσφατων ερευνών μέσω των ηλεκτρονικών βάσεων δεδομένων PubMed MEDLINE, PsycInfo, Google Scholar και Web of Science, έως τον Αύγουστο του 2022. Οι 68 μελέτες που εντοπίστηκαν, οι οποίες παρουσίαζαν δεδομένα από συνολικά περισσότερους από 45.000 συμμετέχοντες, αξιοποιήθηκαν στη συνέχεια σε τρεις μετα-αναλύσεις.
Η έρευνα δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό Neuroscience and Biobehavioral Reviews.
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας, οι μηχανισμοί που εμπλέκονται στην ανάπτυξη της δυσλεξίας φαίνεται να συνδέονται με τη μείωση της ασυμμετρίας και όχι με την πλήρη αναστροφή της. Με άλλα λόγια, βρέθηκε ότι η δυσλεξία δεν συνδέεται ισχυρά με την αριστεροχειρία, αλλά με τη μικτή προτίμηση χεριού.
Ωστόσο, το τι ακριβώς σημαίνει «μικτή προτίμηση χεριού» δεν ήταν σαφώς καθορισμένο, χωρίς συνεπή ορισμό μεταξύ των μελετών. Για παράδειγμα, άλλες μελέτες θεωρούσαν ως μικτή προτίμηση την αμφιδεξιότητα και άλλες την προτίμηση διαφορετικών χεριών για διαφορετικές δραστηριότητες. Ως εκ τούτου, οι συγγραφείς τονίζουν την ανάγκη για περαιτέρω έρευνα για την αποσαφήνιση αυτής της «μεσαίας» κατηγορίας μεταξύ της αριστεροχειρίας και της δεξιοχειρίας, καθώς και της σχέσης της με τη δυσλεξία.
Οι ερευνητές δήλωσαν ακόμα ότι: «Η ανακάλυψη ότι είναι η μικτή προτίμηση χεριού και όχι η αριστερόχειρα που συνδέεται πιο ισχυρά με τη δυσλεξία είναι πραγματικά συναρπαστική. Αυτή η σχέση πιθανά να εμπλέκεται στην οντογένεση και τη γενετική της κυριοχειρίας. Ωστόσο, είναι σημαντικό να τονιστεί ότι η αναλογία που βρήκαμε μεταφράζεται στο ότι μόλις 11,23% των ατόμων με δυσλεξία έχουν μικτή προτίμηση χεριού, δεδομένου ότι το αντίστοιχο ποσοστό στον γενικό πληθυσμό είναι 9,33%. Ως εκ τούτου, οι εκπαιδευτικοί και οι γονείς δεν πρέπει να έχουν ανησυχία αν ένα παιδί παρουσιάζει μικτή προτίμηση χεριού».
Πλήρη στοιχεία δημοσίευσης:
Packheiser, J., Papadatou-Pastou, M., Koufaki, A., Paracchini, S., Stein, C. C., Schmitz, J., & Ocklenburg, S. (2023). Elevated levels of mixed-hand preference in dyslexia: Meta-analyses of 68 studies. Neuroscience & Biobehavioral Reviews, https://doi.org/10.1016/j.neubiorev.2023.105420